„Wicked. Życie i czasy Złej Czarownicy z Zachodu” Gregory Maguire

W klasycznym „Czarnoksiężniku z krainy Oz”, L. Franka Bauma poznajemy historię, w której farma Dorotki Gale przeleciała z Kansas do Krainy Oz i wylądowała na Złej Wiedźmie ze Wschodu, zabijając ją na miejscu. Następnie, działając na zlecenie Czarnoksiężnika, dziewczynka zgładziła również Złą Czarownicę z Zachodu. Jest to jednak tylko część historii.

A jak by to wyglądało z punktu widzenia czarownicy? Dlaczego stała się zła? I czym w ogóle jest zło? Właśnie nad tym zastanawia się Maguire w swojej książce.

Świat przedstawiony przez autora funkcjonował już wcześniej, jednak dzięki „Wicked” zyskał zupełnie nowe życie. Są tam Zwierzęta (które w odróżnieniu od zwierząt są istotami rozumnymi) walczące o swoje prawa, Manczkinowie starający się wejść do klasy średniej oraz szczegółowe opisy krain i ludów je zamieszkujących: każdy z nich ma specyficzny język, kulturę, historię.

Autor zaprezentował całą gamę bohaterów, z których każdy jest na swój sposób wyjątkowy. I opowiada historię z innej perspektywy – narracja jest prowadzona przez osoby trzecie, czytamy historię słowami niani, koleżanek ze szkoły, mamy tytułowej bohaterki, przez co nigdy nie wiemy, co wpłynęło na zachowanie czarownicy.

No i jest jeszcze ta mała zielonoskóra dziewczynka o imieniu Elfaba, niekochana przez rodziców, na co dzień stykająca się z rasizmem, zmuszana zajmować się niepełnosprawną siostrą, nie dostając nic w zamian, która wyrośnie na osławioną Złą Czarownicę z Zachodu. Bystre, zjadliwe, niezrozumiane stworzenie, które zmusza czytelnika do przemyślenia swoich przekonań na temat natury dobra i zła.

Wicked pokazuje nieuchronność przeznaczenia, poznajemy bohaterów, gdy są młodzi, ich plany i marzenia stykają się z losem, który został im przygotowany w „Czarnoksiężniku z Krainy Oz”. A jako że akcja toczy się na przestrzeni lat, widzimy, jak postaci ewoluują, jak zmieniają się ich poglądy, kiedy dojrzewają i pozbywają się ideałów z młodości.

Książka zwraca uwagę na naturę ludzką, jednocześnie nie dając jednoznacznej odpowiedzi, pokazując, że nie na wszystko w życiu istnieje gotowe rozwiązanie, bo nic nie jest czarne lub białe. I o żadnym z przedstawionych bohaterów nie możemy powiedzieć, że jest „dobry” lub „zły”.

Natalia Rucińska